Hội thảo khoa học phổ biến một số kết quả nghiên cứu về phòng chống tác hại thuốc lá tại tỉnh Gia Lai ngày 26/9/2024

Cập nhật:

Lượt xem:

Cỡ chữ

HỘI THẢO KHOA HỌC PHỔ BIẾN MỘT SỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ PHÒNG CHỐNG TÁC HẠI THUỐC LÁ TẠI TỈNH GIA LAI NGÀY 26/9/2024

ThS.BS. Nguyễn Thị Thanh Ngọc

Chuyên gia Tổng hội Y học Việt Nam

Gia Lai là một tỉnh miền núi phía bắc của vùng Tây Nguyên, miền Trung Việt Nam và là tỉnh có diện tích lớn thứ hai Việt Nam. Tỉnh Gia Lai cũng đứng thứ nhất về diện tích và đứng thứ hai về dân số vùng Tây Nguyên. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Pleiku. Diện tích: 15.495 km², dân số: 1,791 triệu (2022). Gia Lai là một tỉnh vùng cao nằm ở phía bắc Tây Nguyên trên độ cao trung bình 700 - 800 mét so với mực nước biển. Gia Lai cách Hà Nội 1120 km, cách Đà Nẵng 396 km, cách Thành phố Hồ Chí Minh 491 km. Tỉnh Gia Lai, phía đông giáp tỉnh Bình Định và tỉnh Phú Yên, phía nam giáp tỉnh Đắk Lắk, phía bắc giáp tỉnh Kon Tum và tỉnh Quảng Ngãi, phía tây giáp tỉnh Ratanakiri của Campuchia.

Gia Lai là một tỉnh miền núi nằm ở phía bắc Tây Nguyên trên phía tây giáp tỉnh Ratanakiri thuộc Campuchia, có đường biên giới chạy dài khoảng 90 km, gồm các huyện Đức Cơ, Chư Prông, và một phần của huyện Ia Grai. Phía nam giáp tỉnh Đắk Lắk, và phía bắc của tỉnh giáp tỉnh Kon Tum. Gia Lai nằm trên một phần của nền đá cổ rộng lớn, dày trên 4.000 m, thuộc Địa khối Kon Tum. Địa hình Gia Lai có thể chia thành 3 dạng chính là địa hình đồi núi, cao nguyên và thung lũng. Trong đó, cao nguyên là dạng địa hình phổ biến và quan trọng của Gia Lai, với hai cao nguyên là Cao nguyên Kon Hà Nừng và Cao nguyên Pleiku. Khí hậu và thổ nhưỡng Gia Lai rất thích hợp cho việc phát triển nhiều loại cây công nghiệp ngắn và dài ngày, chăn nuôi và kinh doanh tổng hợp nông lâm nghiệp đem lại hiệu quả kinh tế cao. Toàn tỉnh có 27 loại đất, được hình thành trên nhiều loại đá mẹ thuộc 7 nhóm chính. Tài nguyên khoáng sản là một tiềm năng kinh tế quan trọng của tỉnh Gia Lai, với nhiều khoáng sản, nổi bật nhất là vàng, nguồn vật liệu xây dựng, bô xít và đá quý.

Như chúng ta đã biết, sử dụng thuốc lá gây 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên thế giới (trong đó có khoảng 1 triệu ca tử vong do hút thuốc thụ động). Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, tổn thất kinh tế toàn cầu do thuốc lá gây ra mỗi năm là 1.400 tỷ đô la Mỹ. Thuốc lá cũng là nguyên nhân làm cho rừng bị tàn phá và ô nhiễm môi trường. Hàng năm có khoảng 5% diện tích rừng bị phá để trồng cây thuốc lá cũng như lấy gỗ để sấy thuốc lá. Ước tính mỗi năm cần 18 tỷ cây xanh để làm củi sấy thuốc lá. Việc sử dụng thuốc lá thải ra môi trường mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 6.000 tấn formaldehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicotine và từ 300 đến 600 triệu kg chất thải độc hại của các mẩu thuốc lá. Thuốc lá hiện nay là nguyên nhân hàng đầu làm cho rừng bị tàn phá và ô nhiễm môi trường. Việc sử dụng thuốc lá thải ra môi trường mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 6.000 tấn formandehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicitine và từ 300 đến 600 triệu chất thải độc hại của các mẩu thuốc lá. Hút thuốc lá gây ra các bệnh về đường hô hấp. Chi phí điều trị 5 nhóm bệnh (ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa-hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) trên tổng số 25 bệnh do thuốc lá gây ra: Trên thế giới khoảng 1-2% GDP, tại Việt Nam khoảng 1% GDP tương đương với 3 tỷ USD (67.000 tỷ đồng).

Quốc hội ban hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2012, vào thời gian này thuốc lá điện tử chưa xuất hiện. Vì vậy quy định pháp luật về sản phẩm thuốc lá điện tử chưa có đầy đủ. Hiện Luật chưa điều chỉnh và theo quy định hiện hành các sản phẩm thuốc lá này chưa được phép sản xuất kinh doanh và nhập khẩu vào Việt Nam. Những sản phẩm này được xếp vào nhóm thuốc lá lậu, buôn lậu. Những năm gần đây, bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà thuốc lá sợi (thuốc lào) đang được quản lý theo quy định của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, trên thị trường đang xuất hiện các sản phẩm mới, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Hiện nay Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá không quy định về các sản phẩm “thuốc lá điện tử”, “thuốc lá nung nóng” vì vậy các sản phẩm này chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam. Nếu các sản phẩm này bán trên thị trường là vi phạm các quy định về phòng chống buôn lậu, nếu trộn thêm các loại ma túy là vi phạm Luật Phòng chống ma túy. Ngoài nicotin là chất gây nghiện, thuốc lá điện tử còn chứa rất nhiều hóa chất độc hại, với những hương liệu làm thu hút các thanh thiếu niên và gây nghiện.

Ngày 29/9/2024, Tổng hội Y học Việt Nam phối hợp với Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế và Sở Y tế tỉnh Gia Lai tổ chức Hội thảo khoa học “Phổ biến một số kết quả nghiên cứu về pòng chống tác hại của thuốc lá”, nhằm chia sẻ kinh nghiệm và báo cáo kết quả nghiên cứu thực trạng sử dụng thuốc lá tại Việt Nam, Báo cáo điển hình hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá của tỉnh Gia Lai; Tổng quan nghiên cứu tác hại của thuốc lá điện tử; Một số nghiên cứu liên quan giữa hút thuốc lá và bệnh béo phì, bệnh Alzheimer; Thuế tiêu thụ đặc biệt thuốc lá và sức khỏe cộng đồng. Tham dự Hội thảo khoa học có khoảng trên 150 đại biểu đến từ các đơn vị trực thuộc Sở Y tế tỉnh Gia Lai: các Bác sĩ, Điều dưỡng, Kỹ thuật viên của các đơn vị: Trung tâm truyền thông và giáo dục sức khoẻ, Các Lãnh đạo và Hội viên Hội Y học địa phương, các Giảng viên trường Cao đẳng và Trung cấp Y tế, các cán bộ Trung tâm Y tế, phòng khám nhà nước và tư nhân, các học sinh, sinh viên Trường Cao đẳng, Trường Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh.

Tổng hội Y học Việt Nam có các Lãnh đạo và các chuyên gia, cán bộ Văn phòng, tham dự Hội thảo khoa học: GS. TS. Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng hội Y học Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã phát biểu khai mạc Hội thảo khoa học lá và có Báo cáo tại Hội thảo: Tổng quan nghiên cứu về tác hại của thuốc lá điện tử.

Tham dự Hội thảo khoa học còn có các chuyên gia của Tổng hội Y học Việt Nam và đại diện Hội Y học tỉnh Gia Lai; Lãnh đạo Sở Y tế GiaLai, BSCKI Hồ Văn Đông, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ Y, Sở Y tế Gia Lai. Tham dự Hội thảo có hơn 150 học viên là các bác sỹ, dược sỹ, điều dưỡng, kỹ thuật viên tại các Bệnh viện (bao gồm cả Bệnh viện tư nhân, Phòng khám tư nhân) và giảng viên các Trường cao đẳng/trung cấp Y, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Hội Y học tỉnh Gia Lai.

Các báo cáo tại Hội thảo khoa học Phổ biến một số kết quả nghiên cứu về phòng chống tác hại của thuốc lá:

- Tổng quan nghiên cứu về tác hại của thuốc lá điện tử: GS. TS. Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng hội Y học Việt Nam.

- Một số nghiên cứu liên quan giữa thuốc lá với bệnh Béo phì và bệnh Alzheimer: TS. Trương Hồng Sơn, Phó Tổng Thư ký kiêm Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam.

- Tình hình sử dụng thuốc lá và các chính sách ưu tiên trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá: ThS. Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng phòng Nghiệp vụ, Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế.

- Thuế tiêu thụ đặc biệt thuốc lá và sức khỏe cộng đồng: TS. Nguyễn Thu Hương, Trưởng Bộ môn quản trị thương hiệu, Trường Đại học Thương mại.

Kết quả Hội nghị tập huấn: Hội nghị tập huấn diễn ra nghiêm túc, các nội dung hội nghị được các đại biểu đánh giá cao. Qua hội nghị tập huấn các đại biểu đã hiểu được rõ tác hại của thuốc lá điện tử thấu đáo hơn, ảnh hưởng của thuốc lá mới, thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử gây ung thư phổi, mũi, thực quản, gan, tụy, và cổ tử cung và gây ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe sinh sản. Người dân, các cán bộ Y tế địa phương không tin vào các quảng cáo của các công ty về thuốc lá điện tử, biết cách phòng tránh các bệnh do thuốc lá điện tử gây nên, đồng thời hiểu được Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Đa số các đại biểu đồng tình việc tăng thuế thuốc lá hơn nữa và hiểu rõ hơn về các quy định của luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, kết thúc hội nghị tập huấn, Sở Y tế tỉnh Gia Lai và các đại biểu mong muốn được Tổng hội Y học Việt Nam quan tâm, tổ chức các Hội nghị tập huấn, Hội thảo khoa học liên quan đến phòng chống tác hại thuốc lá tại tỉnh Gia Lai./.