Hoạt động Phòng chống tác hại thuốc lá của Tổng hội Y học Việt Nam tại Lâm Đồng ngày 13/7/2022
DS Đào Thị Hằng
Chuyên gia Tổng hội Y học Việt Nam
Ngày 13/7/2022, Đoàn công tác của Tổng hội Y học Việt Nam đã phối hợp với Sở Y tế Lâm Đồng, Hội Y học tỉnh Lâm Đồng tiến hành giám sát công tác Phòng chống tác hại thuốc lá tại địa phương. Địa điểm đầu tiên Đoàn đến làm việc là Sở Y tế Lâm Đồng.
Sở Y tế đóng tại tòa nhà Hành chính của tỉnh khá chật hẹp, nơi đây không hiện hữu không gian và kiến trúc đặc trưng của Đà Lạt. Ban chỉ đạo công tác PCTHTL của tỉnh báo cáo các hoạt động đã và đang được tỉnh triển khai bằng nguồn kinh phí hỗ trợ từ Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá. Ban chỉ đạo đã tư vấn cho Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo tất cả các đơn vị thực hiện hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc và nhận được sự đồng tình ủng hộ, phối hợp đồng bộ của các sở, ban ngành, đoàn thể, các địa phương trong tỉnh.
Công tác giáo dục, đưa thông tin thông qua hoạt động truyền thông để nâng cao nhận thức của cộng đồng được chú trọng. Ban chỉ đạo đã phát đi các thông điệp truyền thông trên Đài phát thanh truyền hình tỉnh về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và kinh tế xã hội, yêu cầu tất cả các cơ quan ban ngành, trường học, khu vui chơi giải trí xây dựng môi trường không khói thuốc. Phát nhiều phóng sự về PCTHTL trên sóng truyền hình tỉnh Lâm Đồng để người dân hiểu và chung tay thực hiện, hạn chế ảnh hưởng của thuốc lá tới cộng đồng. Các thông điệp tuyên truyền được phát hàng ngày trên hệ thống loa các phường, xã, trường học, bệnh viện... Thực hiện đăng tải các bài viết để tuyên truyền tại chuyên trang của Báo Lâm Đồng và trên báo mạng xã hội, trên website địa phương về tác hại của thuốc lá và công tác phòng chống. Ban chỉ đạo đã sản xuất các pano to treo tại khu công cộng với nội dung: “Hãy dừng hút thuốc khi quá muộn”, “ Vì sức khỏe cộng đồng, hãy xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc”, “Thanh thiếu niên Việt Nam nói không với thuốc lá”, “Ba mẹ ơi! Đừng để con hít khói thuốc lá”. Các tờ rơi, băng rôn, biển cấm hút thuốc lá được Ban chỉ đạo cấp phát đến các cơ quan, sở, ban ngành, trường học và các đơn vị y tế trong tỉnh. Tổ chức nhiều lớp tập huấn nhằm nâng cao kiến thức và năng lực truyền thông về tác hại của thuốc lá, về quy định của Luật PCTHTL cho cán bộ truyền thông, cho cán bộ thanh tra các ngành, cho nhân viên y tế từ tuyến tỉnh đến xã và giáo viên. Hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá được tổ chức lồng nghép tại các cơ sở khám chữa bệnh, tại đây bác sỹ giữ vai trò quan trọng để thuyết phục, hướng dẫn người dân thực hiện. Việc tuyên truyền không hút thuốc lá nơi công cộng như nhà hàng, khách sạn, bến xe, công viên cũng được quan tâm. Ban chỉ đạo chú ý đôn đốc công tác thanh kiểm tra, giám sát tình hình thực thi theo kế hoạch đề ra. Hoạt động triển khai có hiệu quả, tuy nhiên Ban chỉ đạo cũng chỉ ra những khó khăn khi các quy định, chế tài xử lý vi phạm Luật PCTHTL chưa cụ thể, khó thực hiện. Đối với đơn vị công lập chủ yếu hình thức xử lý là hạ thi đua, hạ thu nhập tăng thêm, phạt tiền nên tính răn đe không cao. Đối với hệ thống ngoài công lập càng khó khăn trong xử lý, chủ yếu vẫn là tuyên truyền, nhắc nhở.
Sau khi làm việc với Sở Y tế, với Ban chỉ đạo PCTHTL, đoàn giám sát tiếp tục làm việc với một số đơn vị y tế cơ sở đó là: Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng, Trường cao đẳng Y tế tỉnh Lâm Đồng, Trung tâm y tế thành phố Đà Lạt, Bệnh viện tư nhân Hoàn Mỹ Đà Lạt, Phòng khám tư nhân Phương Nam. Nhìn chung công tác PCTHTL được UBND tỉnh, Sở Y tế và các đơn vị quan tâm triển khai và đạt hiệu quả nhưng trong hai năm qua do chú trọng, dồn nguồn lực cho công tác chống dịch COVID-19 nên các hoạt động bị ngưng trệ, không thường xuyên, liên tục.
Tuy nhiên điểm sáng trong công tác Phòng chống tác hại thuốc lá của Lâm Đồng Trường cao đẳng y tế tỉnh Lâm Đồng. Đoàn giám sát thực sự có ấn tượng rất đẹp về ngôi trường có thể được coi là mẫu mực về sư phạm, về môi trường xanh sạch đẹp, không khói thuốc. Trường cao đẳng Y tế không trực thuộc Sở Y tế mà trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng, đây là ngôi trường cổ kính mang đậm phong cách kiến trúc của Đà Lạt xanh. Trường vốn là địa điểm của một cô nhi viện được tiếp quản nâng cấp và sửa sang cho phù hợp. Ngôi trường qua bàn tay của đội ngũ những người thầy giàu tâm huyết nơi đây trở nên nghiêm trang và đẹp lung linh với khuôn viên sạch đẹp, ngập tràn hoa và cây cảnh. Được tiếp xúc với những người thầy chuẩn chỉ từ trang phục, tác phong, lời nói và nhiệt huyết với nghề chúng tôi hiểu được vì sao trong khó khăn chung trường vẫn thu hút được nhiều sinh viên với nhiều loại hình đào tạo y tế không chỉ riêng cho tỉnh Lâm Đồng mà còn của các tỉnh lân cận. Được học tập trong môi trường sư phạm về y tế bài bản với ngôi trường đẹp như vậy, lại được hưởng nhiều chế độ ưu đãi như khu ký túc xá có đủ tiện nghi miễn phí, khích lệ tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao thì sức hấp dẫn của trường đối với sinh viên là rất lớn. Tại đây Ban chỉ đạo công tác PCTHTL đã hoạt động rất tích cực và hiệu quả. Trong khuôn viên nhà trường không hề có tàn thuốc cũng một phần bởi trường có nhiều yếu tố thuận lợi. Cán bộ, viên chức chỉ có 51 người đa phần có trình độ chuyên môn cao, là các nhà giáo mẫu mực nên thực hiện nghiêm việc không hút thuốc. Hơn 500 sinh viên của trường chủ yếu là nữ, số còn lại được tuyên truyền, nhắc nhở, ký cam kết, giám sát chặt chẽ vì thế cũng không có hành vi hút thuốc tại trường. Tổ kiểm tra công vụ hoạt động thường xuyên, quan tâm nhắc nhở, do vậy khách đến làm việc cũng tôn trọng quy định của Trường. Chia tay với ngôi trường nhưng dư âm của những tình cảm tốt đẹp về ngôi trường không khói thuốc, về những người thầy nơi đây vẫn làm chúng tôi nhớ mãi.
Một số hình ảnh của Đoàn làm vệc tại Lâm Đồng
